Van 10 tot en met 12 april vond in het MECC in Maastricht het jaarlijkse Voorjaarscongres van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) plaats, hét evenement voor het ontmoeten van collega’s, netwerken en kennisdelen.
Dr. Mariken de Koning is psychiater bij en boegbeeld van Mentrum Herstelondersteunende Vervolgklinieken (onderdeel van Arkin) én voorzitter van de Commissie Wetenschappelijke Activiteiten van de NVvP, die onder andere het Voorjaarscongres organiseert.
Een interview met haar over de rol van TOPGGz-afdelingen in de geestelijke gezondheidszorg, effectieve kennisdeling door TOPGGz-afdelingen en hoe een evenement als het Voorjaarscongres hieraan kan bijdragen.
Stimulans voor kwaliteitsverbetering
“De rol van TOPGGz-afdelingen binnen het gehele netwerk van de geestelijke gezondheidszorg beschouw ik als van essentieel belang. TOPGGz levert een aanzienlijke bijdrage aan de continue verbetering van de kwaliteit van zorg in de ggz. In tegenstelling tot somatische aandoeningen, waarbij patiënten die elders niet verder behandeld kunnen worden vaak naar academische ziekenhuizen worden doorverwezen, is dit in de psychiatrie minder gebruikelijk. Dat heeft met verschillende dingen te maken. De psychiatrie is een heel breed vak en academische ziekenhuizen kunnen niet voor alle aandoeningen specialistische zorgprogramma's bieden. Bovendien is de complexiteit van sommige aandoeningen te groot om de daarvoor benodigde topzorg alleen in academische ziekenhuizen te laten plaatsvinden. Het is dus cruciaal dat er in de ggz specialisatie, onderzoek en innovatie plaatsvindt. TOPGGz speelt hierbij een belangrijke, stimulerende rol.”
“TOPGGz-afdelingen leveren hoogspecialistische zorg en bieden daarnaast hun expertise aan via consultaties en second opinions, wat bijdraagt aan de toegang tot (kennis van) hoogspecialistische zorg binnen de ggz. Ook initiëren ze wetenschappelijk onderzoek, doen aan kennisdeling buiten hun eigen organisatie en hebben een voortrekkersrol op het gebied van innovatie. De precieze betekenis van het woord 'hoogspecialistisch' binnen het hele veld vind ik zelf wat complex. Mijn indruk is namelijk dat er ook veel afdelingen zijn zonder het TOPGGz-keurmerk die specialistische zorg van hoog niveau bieden. Om in aanmerking te komen voor het keurmerk, moet een afdeling echter voldoen aan de gestelde eisen op het gebied van wetenschap, innovatie en kennisdeling en niet elke aanbieder van hoogspecialistische ggz kan dit.”
"Het is cruciaal dat er in de ggz specialisatie, onderzoek en innovatie plaatsvindt. TOPGGz speelt hierbij een belangrijke, stimulerende rol.”
Waardevolle kennisnetwerken
“Als boegbeeld van een TOPGGz-afdeling geloof ik sterk in samenwerking rondom kennisdeling. Zelf werk ik regelmatig samen met onderzoekers van verschillende universiteiten en instellingen. Hierdoor ontstaan zeer waardevolle onderzoeks- en kennisnetwerken. Ik spreek ook regelmatig op congressen en symposia, zowel nationaal als internationaal, en ik ben betrokken bij verschillende overleggen en interviews over geestelijke gezondheidszorg om mijn kennis te delen en zo bij te dragen aan de ontwikkeling van het vakgebied. Om als TOPGGz-afdeling (nog beter) kennis te kunnen delen is mijn advies vooral om je landelijk te profileren en de samenwerking te zoeken met groepen die zich bezighouden met dezelfde doelgroep/aandoening.”
Kennisdeling tijdens Voorjaarscongres
“Het Voorjaarscongres van de NVvP is natuurlijk ook een prachtige gelegenheid voor kennisdeling door en tussen TOPGGz-afdelingen. Er komen vooral psychiaters (in opleiding), maar ook onderzoekers en clinici van andere disciplines. Het congres biedt een platform waarop zij kunnen samenkomen om ervaringen uit te wisselen en de nieuwste ontwikkelingen te bespreken.”
“Er werden dit jaar weer veel symposia georganiseerd en onderzoeken gepresenteerd door professionals van TOPGGz-afdelingen. In het congresprogramma is echter niet altijd duidelijk zichtbaar welke presentaties worden gegeven door TOPGGz-afdelingen. Dat komt doordat veel professionals die op een TOPGGz-afdeling werken, ook samenwerken met professionals van andere afdelingen/instellingen. Symposia worden ingediend door zo’n groep professionals die elkaar op inhoud vindt. Hier vindt dus wel degelijk kennisdeling plaats door TOPGGz-afdelingen, het publiek verbindt dit wellicht echter niet altijd aan TOPGGz. Behulpzaam voor die verbinding was het dagelijkse overzicht van symposia met sprekers van TOPGGz-afdelingen dat dit jaar in de stand van de Stichting Topklinische GGz gepresenteerd werd.”
Meer aandacht voor consultatie
“Naast kennisdeling zie ik ook andere belangrijke doelen waarvoor TOPGGz-afdelingen evenementen als het Voorjaarscongres kunnen inzetten. Ik denk hierbij aan het verbeteren van de informatie over hoe patiënten naar TOPGGz-afdelingen verwezen kunnen worden en vooral aan het attenderen op de beschikbaarheid van consultaties en second opinions en hoe je deze kunt aanvragen. Dit zijn waardevolle aspecten van de zorg die ook in wetenschappelijke presentaties onder de aandacht gebracht kunnen worden.”