Gangbare vragenlijsten om zelf een zorgtraject te evalueren zijn vaak niet passend of te complex voor de doelgroep van het Centrum voor Neuropsychiatrie (Vincent van Gogh). Voor deze groep mensen met cognitieve problemen en soms ook een intellectuele beperking, is binnen deze TOPGGz-afdeling een zelfstandig toegankelijke meting van tevredenheid en behandeleffect ontwikkeld, genaamd Vinnie.
Het evalueren van de patiënttevredenheid is van belang om de zorg te kunnen blijven verbeteren. Een groot deel van de patiënten van het Centrum voor Neuropsychiatrie kan echter door problemen in de informatieverwerking niet participeren in regulier tevredenheidsonderzoek. Omdat er nog geen passende bestaande mogelijkheden waren om binnen deze doelgroep toch de tevredenheid te kunnen evalueren, heeft het centrum in samenwerking met Computus Software het evaluatie-apparaat Vinnie ontwikkeld.
Eenduidige vragen met beeld en geluid
Na afloop van een afspraak kunnen patiënten in een aparte ruimte binnen het Centrum voor Neuropsychiatrie in alle rust de vragen doorlopen op het Vinnie evaluatie-apparaat. Vinnie stelt eenvoudige vragen, die zowel visueel als auditief ondersteund worden. Bij elk van deze korte vragen is een foto zichtbaar die de inhoud van de vraag helpt verduidelijken. Zo toont Vinnie een foto van de eigen behandelaar(s) wanneer gevraagd wordt naar de bejegening. Daarnaast worden eventuele leesproblemen ondervangen doordat Vinnie de vragen uitspreekt. Het apparaat heeft eenvoudig te bedienen knoppen en het aantal antwoordmogelijkheden is, afhankelijk van het type vraag, beperkt tot drie smileys of ‘ja/nee’. Inmiddels is er ook vanuit andere centra belangstelling voor Vinnie en wordt er nagedacht over de ontwikkeling van een meer mobiele variant.
De inhoud van Vinnies evaluatie is tweeledig; een deel van de vragen is gericht op patiënttevredenheid en een ander deel omvat de eigen evaluatie van het globale psychische, cognitieve en lichamelijke functioneren. Het betreft een zorgvuldige selectie van 15 vragen, die in vereenvoudigde vorm hetzelfde in kaart trachten te brengen als de bekende routinematige vragenlijsten over ervaren klachten, kwaliteit van leven, etc. Op deze manier kan van vrijwel iedere patiënt een eigen mening worden verkregen, wat het gevoel van autonomie kan helpen versterken. Bovendien worden meer valide resultaten verwacht omdat de vragen beter aansluiten bij de doelgroep, die gekenmerkt wordt door complexe, diverse problematiek waarbij instrumenten voor categorale aandoeningen slechts beperkt bruikbaar zijn.
Unieke manier van evalueren patiënttevredenheid
Het Centrum voor Neuropsychiatrie hoopt met deze ontwikkeling een bijdrage te leveren aan het op valide wijze in kaart brengen van de patiënttevredenheid en het welzijn van patiënten met cognitieve en/of intellectuele beperkingen. Dit sluit tevens aan bij het actuele streven om binnen de GGz te komen tot doorontwikkeling van kwaliteitsindicatoren als variant op ROM.
Eerste resultaten
Het afgelopen jaar is op het Centrum voor Neuropsychiatrie na een pilotfase met ruim 50 patiënten gestart met dataverzameling via Vinnie, met positieve eerste reacties van patiënten. Zo voelde het overgrote deel van de mensen zich welkom (94%), waren zij tevreden over hun behandelaar(s) (86%), gaven zij vrijwel zonder uitzondering aan goede uitleg te hebben gekregen (98%) en voelden zij zich begrepen (96%). Veel patiënten ervaarden klachten op het vlak van vermoeidheid (79%) en pijn (44%), tezamen met cognitieve klachten zoals geheugenproblemen (53%) en concentratieproblemen (34%). Slechts 26% van de patiënten rapporteerde een goede stemming te ervaren en een derde was tevreden met zijn of haar levenskwaliteit. Het type en de ernst van de klachten passen daarmee bij de opdracht van het centrum, dat zich richt op diagnostiek en (mede)behandeling van zeldzame, onbegrepen of therapieresistente aandoeningen.
Door herhaalde metingen bij een individu over de tijd, kan Vinnie worden ingezet als individueel monitoring-instrument om het effect van specifieke interventies in kaart te brengen. Op groepsniveau kan naast de al genoemde doelstellingen valideringsonderzoek van de vragenset worden uitgevoerd, maar kan bijvoorbeeld ook onderzoek worden gedaan naar relaties tussen of de voorspellende waarde van Vinnie-data en andere patiëntgebonden data (denk aan demografische gegevens, resultaten uit neuropsychologisch onderzoek, maten voor psychopathologie, etc.). Wetenschappelijk onderzoek vindt binnen de topklinische centra van Vincent van Gogh plaats onder leiding van prof. dr. Jos Egger, klinisch neuropsycholoog/klinisch psycholoog en hoogleraar contextuele neuropsychologie aan de Radboud Universiteit.
Vragen over Vinnie? Stel ze aan Maud Custers of Ellen Wingbermühle.