Recent zijn vanuit PsyQ Psychotrauma Haaglanden (Parnassia Groep) twee nieuwe publicaties verschenen gebaseerd op data van de IMPACT-studie. De twee onderzoeken geven belangrijke inzichten over de kosteneffectiviteit en de werkingsmechanismen van exposure therapie voor PTSS.
De hoofdbevindingen van de IMPACT-studie (eerder gepubliceerd) lieten zien dat volwassenen die last hebben van een PTSS na fysiek of seksueel misbruik in de kindertijd (CA-PTSS) veel baat kunnen hebben bij reguliere exposure therapie, intensieve exposure therapie en gefaseerde exposure therapie (vaardigheidstraining gevolgd door exposure). Er werden geen verschillen in effecten of drop-out gevonden tussen condities.
Eén van de vragen die nog onbeantwoord bleef was of er een verschil in kosteneffectiviteit was tussen de drie varianten van exposure. De onderzoekers vonden dat alle drie de exposure behandelingen aanzienlijke persoonlijke en economische voordelen hebben voor patiënten met CA-PTSS en voor de maatschappij. Op basis van de bevindingen concluderen de onderzoekers dat elk van deze behandelvormen geïmplementeerd kan worden. Op basis van de uitkomsten adviseren ze shared-decision making aan behandelaren: om samen met de patiënt de behandelvariant te kiezen die het best uitsluit bij o.a. de voorkeur en de persoonlijke omstandigheden van patiënt.
Daarnaast is er nog veel te leren over de precieze werkingsmechanismen van exposure. In de tweede recent verschenen studie werd onderzocht in welke mate een verandering in cognities onderliggend is aan positieve resultaten. De onderzoekers vonden dat een verandering in negatieve cognities voorspellend is voor klachtafname tijdens exposure therapie. Voorbeelden van deze cognities zijn ‘de wereld is onveilig’ of ‘ik ben zwak’. Negatieve overtuigingen verminderen tijdens de exposure behandeling en kunnen een aanwijzing geven of behandeling goed aanslaat. De onderzoekers moedigen therapeuten dus aan om zicht te krijgen op de negatieve gedachten van patiënten over zichzelf en de wereld en verandering hierin tijdens de behandeling te volgen.
Beide artikelen zijn gratis te lezen:
- Kooistra, M. J., Hoeboer, C. M., Oprel, D. A. C., Schoorl, M., van der Does, W., ter Heide, J. J., van Minnen, A., & de Kleine, R. A. (2023). Changes in trauma-related cognitions predict subsequent symptom improvement during prolonged exposure in patients with childhood abuse-related PTSD. Behaviour Research and Therapy, 163, 104284.
- Kullberg, M. L. J., Schoorl, M., Oprel, D. A., Hoeboer, C. M., Smit, F., Van der Does, W., ... & van den Hout, W. (2023). Exposure-based treatments for childhood abuse-related post-traumatic stress disorder in adults: a health-economic evaluation. European journal of psychotraumatology, 14(1), 2171752.