VR-SOAP is een nieuwe VR-behandeling voor jongvolwassenen met psychose, ontwikkeld door VR Mental Health Lab van het UCP in samenwerking met het Psychosecircuit (GGZ Drenthe) en de Rijksuniversiteit Groningen. Ivo Meins is per 1 januari vanuit de Rijksuniversiteit Groningen/GGZ Drenthe gestart als tweede promovendus op het VR-SOAP project en zal samen met promovenda Dauw Muijsson van het UCP de pilot afronden en de randomized clinical trial opstarten.
Pilot
De VR-SOAP (Virtual Reality treatment for Social Activities and Participation) studie is begonnen en de pilot is in volle gang. In de pilot wordt er gekeken naar acceptatie en haalbaarheid. Ook worden de ervaringen van de behandelaren en deelnemers geïnventariseerd. Daarnaast zullen de eerste resultaten worden bekeken. In de periode juli/augustus zal vervolgens de RCT van start gaan.
Achtergrond VR-SOAP
VR-SOAP is een nieuw ontwikkelde virtual reality behandeling gericht op jongvolwassenen met een psychose die moeilijkheden in het sociaal functioneren ervaren. Het doel is om de kwaliteit en kwantiteit van de sociale contacten, vrijetijdsactiviteiten en maatschappelijke participatie te verhogen. Een belangrijk streven want sociaal functioneren is voor jongvolwassenen een onmisbare stap op de weg naar herstel. Zij zitten in een levensfase waarin dit erg belangrijke thema’s zijn, maar ervaren in de praktijk veel moeite met het initiëren en onderhouden van sociaal contact. Als gevolg daarvan zijn in het algemeen hun sociale netwerken kleiner, nemen zij minder vaak deel aan vrijetijdsactiviteiten en lopen zij vaker vast in werk/studie. Centraal in heel VR-SOAP staat daarom het oefenen met allerlei dagelijkse sociale situaties.
De behandeling
Uniek aan VR-SOAP is dat de behandeling wordt aangepast aan iemand zijn persoonlijke uitdagingen. Gedurende de behandeling wordt er met nieuwe strategieën geoefend om persoonlijke doelen te behalen.
In VR-SOAP worden modules gekozen die passen bij de persoonlijke uitdagingen van de deelnemer en wordt met situaties geoefend die aansluiten bij zijn of haar wereld. In VR-SOAP zijn de eerste vier modules keuze modules en is de vijfde module een vaste module. Module 1 is gericht op negatieve symptomen. In de module leert en oefent de deelnemer met strategieën om motivatie en plezier te vergroten. In module 2 oefent de deelnemer met het herkennen van emoties en het interpreteren van sociaal gedrag. Deze module beoogt de sociale cognitie te verbeteren. Module 3 is gericht op paranoïde ideaties. De deelnemer gaat actief aan de slag met het achterwege laten van veiligheidsgedrag door middel van exposure oefeningen en gedragsexperimenten. In module 4 wordt er gewerkt aan zelfbeeld en zelfstigma. De deelnemer zal leren zich te focussen op positieve aspecten van het zelf en zal zelfkritiek gaan uitdagen. In module 5 worden de geleerde strategieën uit de gekozen modules geïntegreerd en toegepast in rollenspellen. Door middel van een stemvervormer kan de behandelaar als verschillende avatars optreden in de wereld van de deelnemer.
Na het in kaart brengen van iemands sociaal functioneren worden de oorzaken van de sociale moeilijkheden in het dagelijks leven onderzocht en de best passende modules geselecteerd.
Dit maakt dat VR-SOAP een gepersonaliseerde, doelgerichte behandeling is waarin de deelnemer kan oefenen met voor hem/haar relevante sociale situaties en effectief kan werken aan herstel.
In het kort
VR-SOAP bestaat uit 14 wekelijkse sessies van 60 minuten. Er zijn maximaal drie metingen (voor, na, één optionele aanvullende meting). Per meting krijgen deelnemers een vergoeding van €12.50 (maximaal €37.50). Inclusie criteria zijn:
- leeftijd tussen de 18-35 jaar (jongvolwassenen),
- een diagnose in het psychotische spectrum,
- verminderde hoeveelheid en/of kwaliteit van de sociale contacten, vrijetijdactiviteiten en/of maatschappelijke participatie (volgens de behandelaar en/of potentiële deelnemer).
- exclusie criteria: epilepsie, geschat IQ ˂70 of onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal.
Instellingen, behandelaren en anderen die graag mee willen doen of meer informatie willen, kunnen een informatieaffiche opvragen en vrijblijvend contact opnemen met Ivo Meins.