Onderzoek naar nieuwe behandelingen depressie na jeugdtrauma

Binnen de Academische Werkplaats Depressie van de Polikliniek Depressie (GGZ inGeest) gaan er in 2020 twee studies van start naar de behandeling van depressieve patiënten die jeugdtrauma hebben meegemaakt. 

Beide studies zullen starten bij de Polikliniek Depressie van GGZ inGeest, om in een later stadium ook andere GGZ-instellingen hierbij te betrekken. Christaan Vinkers leidt de projecten en werkt daarin nauw samen met collega’s Josine Verhoeven, Patricia van Oppen en Brenda Penninx van het Amsterdam UMC/GGZ inGeest en Onno Meijer van het LUMC (Leiden).

Depressie met jeugdtrauma: een groot probleem
Depressie is een veel voorkomende ernstige psychiatrische aandoening waar een op de vijf Nederlanders mee te maken krijgt. Jeugdtrauma (misbruik en/of verwaarlozing voor het 18e jaar) zorgt dat depressies eerder ontstaan, zwaarder zijn en vaker terugkomen. Een grote groep patiënten heeft de depressievorm met jeugdtrauma (~25%). Daar komt nog eens bij dat behandelingen zoals antidepressiva en cognitieve gedragstherapie bij depressie met jeugdtrauma minder goed werken. Er is derhalve een grote behoefte aan nieuwe behandelingen. We zijn daarom heel blij om twee potentieel nieuwe behandelingen te testen in een gerandomiseerd onderzoek. Dit zijn twee onafhankelijke onderzoeken vanuit het Amsterdam UMC/GGZ InGeest met een multidisciplinair team: psychologen (Josine Verhoeven, Inge Jager en Patricia van Oppen), neurobiologen (Onno Meijer), en psychiaters (Christiaan Vinkers en Aartjan Beekman). 

Onderzoek 1: Psychologische traumabehandeling voor depressie na jeugdtrauma
In onderzoek 1 bekijken we of een bestaande effectieve traumabehandeling (EMDR of cognitieve gedragstherapie gericht op imaginaire exposure) gericht op het jeugdtrauma zorgt dat iemand eerder herstelt van zijn/haar depressie. Deze traumabehandeling wordt in de psychiatrie al met succes toegepast bij post-traumatische stress stoornis (PTSS). Traumabehandeling om jeugdtrauma aan te pakken is bij depressie logisch, maar dit is nog nooit onderzocht. Wij willen daarom een bestaande effectieve traumabehandeling op een vernieuwende manier inzetten bij depressie. Wij verwachten dat iemand met een gerichte aanpak van het jeugdtrauma sneller van een depressie herstelt. In het onderzoek wordt vergeleken of het toevoegen van traumabehandeling (EMDR of traumagerichte cognitieve gedragstherapie) aan de al lopende depressiebehandeling toegevoegde waarde heeft. De helft van 158 volwassen patienten met depressie en jeugdtrauma krijgt de traumabehandeling, de andere helft niet. Als deze fundamenteel nieuwe aanpak van depressie met traumabehandeling werkt, kunnen patienten met depressie en jeugdtrauma hier op korte termijn baat bij hebben omdat de traumatherapie voor PTSS al veel binnen de psychiatrie wordt gebruikt. 

Onderzoek 2: GR-blokkade met een medicijn als behandeling voor depressie na jeugdtrauma
Onderzoek 2 wil de oorzaak van depressie na jeugdtrauma aanpakken met een geneesmiddel dat het stress systeem ‘reset’. Jeugdtrauma zorgt dat het stress systeem overbelast raakt tijdens een kwetsbare periode. Daardoor werkt iemands stress systeem iemands hele leven lang te hard. Bij knaagdieren kan een ‘reset’ van het stress systeem ook op volwassen leeftijd een langdurig herstel geven. Deze ‘reset’ gebeurt met een bestaand medicijn (mifepriston) dat niet in de psychiatrie wordt gebruikt (wel bij een hormonale ziekte en als weeën opwekker).  We denken dat een ‘reset’ van het stress-systeem een nieuwe en veilige behandeling is voor patiënten met depressie na jeugdtrauma. Deze nieuwe gerichte depressiebehandeling met medicatie willen we onderzoeken bij 158 depressieve patiënten met jeugdtrauma. Dat doen we met een kortdurende ‘reset’ van het stress systeem met een bestaand medicijn dat het stresseiwit GR blokkeert. Als dit werkt, dan kan deze behandeling snel ingezet worden. Deze gerichte kortdurende behandeling kan naast alle bestaande depressiebehandelingen zoals antidepressiva en psychotherapie gebruikt worden.
 
 

Back to top