Tussen 2016 en 2020 namen tachtig patiënten met een sociale angststoornis of een paniekstoornis met agorafobie deel aan een CBD-studie bij Altrecht Academisch Angstcentrum (Altrecht), Polikliniek Angst en Dwang (GGZ inGeest), Universitair Centrum Psychiatrie en GGZ Drenthe. Cannabidiol (CBD) voorafgaand aan exposuretherapie leidde niet tot betere behandelresultaten dan placebo.
Cannabinoïden worden veelvuldig ingezet in de bestrijding van psychische klachten, waaronder angstklachten. De Nationale Drug Monitor wees uit dat in 2020 480 duizend volwassenen cannabis producten voor medicinale doeleinden gebruikten. Ongeveer de helft van deze producten bevatte cannabidiol (CBD) en geen tetrahydrocannabinol (THC). CBD is op doktersrecept, maar ook vrij verkrijgbaar bij de drogist. In tegenstelling tot THC, wordt je er niet ‘high’ van. Wat zegt het wetenschappelijk onderzoek over effectiviteit?
Onderzoek naar de toepassing van CBD in de behandeling van patiënten met angststoornissen is schaars. Preklinisch onderzoek suggereert wel dat CBD-toediening een werkzame strategie kan zijn. CBD is namelijk een indirecte modulator van de CB1 receptor, die een belangrijke rol heeft bij angstextinctie. Omdat angstextinctie wordt beschouwd als het centrale werkingsmechanisme van exposuretherapie en de non-respons bij deze therapie substantieel is, was onze verwachting dat CBD-toediening naast exposuretherapie behandeluitkomsten zou kunnen verbeteren. In onze klinische trial onderzochten wij augmentatie van exposuretherapie met CBD. Dit onderzoek werd gefinancierd door ZonMw en de Hersenstichting.
Tachtig patiënten met een sociale angststoornis of paniekstoornis met agorafobie namen deel bij de volgende specialistische ggz-instellingen: Altrecht Academisch Angstcentrum (Altrecht), Polikliniek Angst en Dwang (GGZ inGeest), Universitair Centrum Psychiatrie en GGZ Drenthe. Twee uur voorafgaand aan acht wekelijkse exposuretherapie sessies namen patiënten ofwel 300 mg CBD of een placebocapsule in, afhankelijk van gerandomiseerde conditie. Voor-, midden- en nametingen werden afgenomen en deelnemers werden na drie en zes maanden benaderd voor follow-up metingen. De primaire uitkomst was de nameting op de Fear Questionnaire (FQ).
Ongeacht ingedeelde conditie verbeterden patiënten gedurende de behandeling (middelgrote tot grote effecten). CBD augmentatie van exposuretherapie leidde niet tot sterkere, sneller optredende of meer aanhoudende behandeleffecten vergeleken met de placeboconditie, noch op de primaire, noch op de secundaire stoornis-specifieke uitkomstmaten.
Lees het artikel in European Neuropsychopharmacology, inclusief resultaten van aanvullende analyses.
De negatieve resultaten van deze eerste klinische trial, met als opzet augmentatie van exposuretherapie met CBD, zijn geen reden om deze lijn van onderzoek te staken. Onderzoek is gaande dat zich richt op meer duidelijkheid over de condities die nodig zijn voor een anxiolytisch effect van CBD en stoffen met een vergelijkbaar werkingsmechanisme. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan effecten van dosering en doseringsschema of gebruik van CBD als monotherapie.