PsyQ afdeling ADHD bij volwassenen en ouderen in Den Haag en het Nederlands Slaap Instituut (NSI) hebben een geïntegreerd diagnostiek- en behandelprotocol ontwikkeld voor slaapproblemen bij ADHD.
Verwevenheid ADHD en slaapproblemen
Slaapproblemen komen veel voor bij mensen met ADHD (attention-deficit/hyperactivity disorder). 71% van de volwassenen en ouderen met ADHD in Den Haag screent positief op een slaapstoornis, zoals slapeloosheid (insomnie), het rusteloze benen syndroom, slaap-apneu, of parasomnie (vreemde gedragingen in de slaap). Daarnaast heeft de grote meerderheid van de patiënten een verlaat slaap-waak ritme (‘avond- of nachtmensen’). Slaapproblemen en ADHD zijn gedurende de levensloop zo nauw met elkaar verweven dat ze elkaar in stand lijken te houden en elkaar kunnen versterken. Er is bovendien steeds meer bewijs voor een positief effect van de behandeling van de slaapstoornis op de behandeling van de typische ADHD-symptomen en ook op andere comorbide stoornissen, met name depressie.
Screening
De samenwerking tussen beide afdelingen houdt in dat alle patiënten bij intake worden gescreend op slaapstoornissen. Bij een positieve screening volgt verdere anamnese en zo nodig een verwijzing naar het NSI voor diagnostiek door middel van polysomnografie. Het NSI heeft vrijwel geen wachtlijst en is voor patiënten laagdrempelig omdat er een verpleegkundige bij de patiënt thuis komt om de apparatuur aan te sluiten, waarna de patiënt gewoon thuis slaapt.
Adviesgesprek
Het adviesgesprek met de slaapdeskundige (somnoloog) vindt plaats bij PsyQ in Den Haag. Afhankelijk van de uiteindelijke slaap-diagnose wordt de behandeling uitgevoerd door PsyQ of door het NSI. Al deze aspecten maken de samenwerking patiëntvriendelijk en zorgen ervoor dat zowel de ADHD als de slaapproblemen tegelijkertijd kunnen worden behandeld. Dit zal de zorg voor ADHD naar verwachting ten goede komen.
Behandelprotocol
Op het gebied van behandeling van typische slaapproblemen bij ADHD, zoals de verlate slaapfase en/of slapeloosheid, is een speciaal behandelprotocol ontwikkeld dat als groepsbehandeling wordt aangeboden. Dat bevat elementen van CGTi (cognitieve gedragstherapie voor insomnie) en chronotherapie voor de verlate slaapfase, toegespitst op de ADHD doelgroep. Voor behandelaars is een cursus ‘ADHD en slaap‘ ontwikkeld bij PsyQ Kenniscentrum ADHD bij volwassenen en ouderen, alsmede een behandelprotocol voor de diverse slaapstoornissen.
De toepassing van het geïntegreerde diagnostiek- en behandelprotocol voor slaapstoornissen bij ADHD wordt constant gemonitord. De volgende stap is om het effect van deze integrale aanpak te evalueren en te vergelijken met de standaard zorg voor ADHD.
Meer informatie: dr. D. Bijlenga, d.bijlenga@psyq.nl en dr. J.J.S. Kooij, s.kooij@psyq.nl.