In de ggz krijgen patiënten helaas niet altijd de juiste zorg op het juiste moment, passend bij de ernst en complexiteit van hun problematiek. Soms is er sprake van overbehandeling, soms van onderbehandeling. Om een onnodige lijdensweg te voorkomen en de kans op een succesvolle behandeling te vergroten, wil je dat een patiënt zo snel mogelijk naar de juiste behandelsetting wordt verwezen.
TOPGGz heeft daarom samen met het Institute for Medical Technology Assessment (iMTA) van de Erasmus Universiteit en een groot aantal professionals uit verschillende onderdelen van de ggz, vijf wetenschappelijk onderbouwde instrumenten ontwikkeld om het indicatieproces te ondersteunen. Deze zogenoemde Decision Tools kunnen door professionals in de specialistische ggz worden ingezet, zowel in de intakefase als tijdens de behandeling, wanneer onvoldoende resultaat wordt geboekt. Inzet van een Decision Tool geeft de professional direct zicht op de meest aangewezen zorg en behandelsetting: specialistische ggz (tweede lijn) of hoogspecialistische ggz (derde lijn) en ondersteunt op deze manier de klinische besluitvorming over de best passende behandelsetting.
Een Decision Tool is eenvoudig in het gebruik; het instrument bestaat uit zes tot tien items die door de professional in enkele minuten ingevuld kunnen worden. De items zijn met ja/nee te scoren en de totale score geeft direct inzicht in wat de best passende, meest kansrijke behandelsetting is voor de patiënt: specialistische ggz of hoogspecialistische ggz.
Er is een Decision Tool voor patiënten met angststoornissen, depressie, eetstoornissen, persoonlijkheidsstoornissen en er is een Transdiagnostische Decision Tool. Voor patiënten is er daarnaast een uitleg Transdiagnostische Decision Tool voor patiënten beschikbaar. Met deze toelichting kan de behandelaar samen met de patiënt (en diens naasten) de mogelijkheden voor behandeling en ondersteuning bespreken.
- Transdiagnostische Decision Tool (2018)
- Uitleg Transdiagnostische Decision Tool voor patiënten (2018)
- Implementatieplan Transdiagnostische Decision Tool 18+ (2023)
- Decision Tool Angststoornis, Dwangstoornis en PTSS (2017)
- Decision Tool Unipolaire Depressie (2016)
- Decision Tool Eetstoornissen (2015)
- Decision Tool Persoonlijkheidsstoornissen (2015)
De Decision Tools zijn niet alleen waardevol voor patiënten, ze zijn ook belangrijk voor afdelingen die het TOPGGz-keurmerk willen verwerven of behouden. Tijdens de visitatieprocedure moet een afdeling namelijk aantonen dat zij patiënten met ernstige, complexe en/of zeldzame aandoeningen behandelen. Dit kan onderbouwd worden met een van de vijf Decision Tools. De TOPGGz-afdeling kan met de Decision Tool ook goed beoordelen of een patiënt geschikt is voor het zorgaanbod van hun afdeling. En ze kan met de Decision Tool aan bijvoorbeeld verzekeraars laten zien dat zij patiënten met ernstige complexe problemen behandelen.
Implementatieplan
In opdracht van Stichting TOPGGz is een implementatieplan ontwikkeld voor de Transdiagnostische Decision Tool voor volwassenen (TDDT18+). Dit implementatieplan helpt ggz-instellingen en (kandidaat-) TOPGGz-afdelingen om de TDDT18+ structureel te gebruiken, zodat indicatiestelling voor de topreferente zorg op gevalideerde wijze onderbouwd kan worden. Zoals de naam zegt, is de TDDT18+ bedoeld voor patiënten met uiteenlopende klachten en aandoeningen. Bij het ontwerp van de TDDT18+ is deze gevalideerd voor patiënten met somatische symptoomstoornissen, PTSS, eetstoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, depressie en angststoornissen. De verwachting was dat de TDDT18+ ook voor patiënten met andere problematiek bruikbaar is. Om bruikbaarheid voor andere doelgroepen te verifiëren dient een kwalitatieve validatie uitgevoerd te worden. Deze validatie en de eisen waaraan dit moet voldoen zijn opgenomen in het implementatieplan.
Het implementatieplan is getoetst bij patiënten met deze kenmerken:
- ernstige, meervoudige, zeldzame, onbegrepen of therapieresistente stoornis in de samenhang tussen hersenfuncties en gedrag;
- alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen;
- ernstige verslaving en ernstige psychiatrische aandoeningen;
- ADHD;
- ouderen met persoonlijkheidsstoornissen.