Nieuw: groepsbehandeling specifiek voor vrouwen met ADHD en een cyclusgebonden toename van ADHD- en stemmingsklachten is gestart bij Afdeling en Kenniscentrum ADHD bij volwassenen en ouderen - PsyQ Haaglanden (Parnassia Groep).
Vrouwen zijn geen kleine mannen. Binnen de (medische) wetenschap komt steeds meer aandacht voor het feit dat genderverschillen een grote rol spelen in de (mentale) gezondheid. Zo zijn airbags mogelijk levensgevaarlijk voor de - gemiddeld - kleinere vrouw en is de standaard kamertemperatuur suboptimaal voor vrouwen wier lichaamstemperatuur gemiddeld lager ligt dan die van mannen.
Al langer is duidelijk dat ook de beschrijving van ADHD-klachten, onder andere in de DSM-5, te eenzijdig is gericht op de klachtenpresentatie van jongens en mannen. In de praktijk laten vrouwen met ADHD een wat ander klachtenpatroon zien. Daarnaast blijkt uit onderzoek (Dorani 2021) dat hormoonfluctuaties tijdens de menstruele cyclus (tevens postpartem en perimenopauzaal) invloed hebben op de ernst van de klachten van vrouwen met ADHD. Daarom heeft afdeling ADHD bij volwassenen en ouderen van PsyQ een nieuwe behandelgroep ontwikkeld voor vrouwen met ADHD en cyclusgebonden toename van ADHD- en stemmingsklachten.
Op 6 februari 2023 werd de eerste groep afgerond en op 6 maart startte de tweede. Gedurende de groep, die elke twee weken plaatsvindt en in totaal uit zeven bijeenkomsten bestaat, houden de vrouwen hun cyclus bij. Zo ontstaat meer inzicht in de invloed van hun cyclus op de klachten. De sessies worden themagewijs aangeboden, zoals psycho-educatie over de ontwikkeling van ADHD(-klachten) gedurende de vrouwelijke levensloop, emotie regulatie, impulsiviteit, triggers, grenzen en veiligheid. Elke sessie bevat wetenschappelijke informatie voor de vrouwen die wordt gelinkt aan de eigen ervaringen. Daarnaast worden ontspannings- en mindfulness oefeningen aangeboden.
De eerste ervaringen zijn positief. Bij aanvang rapporteerden de vrouwen moeite te hebben met ontspannen, zelfzorg en het herkennen en luisteren naar (lichamelijke) signalen van vermoeidheid. Hierbij ervoeren ze een verergering van ADHD-klachten, met emotieregulatie problemen tot gevolg. Na afloop van de groep gaven de deelnemers aan dat hun toenemende inzicht in hun eigen cyclus helpend was bij het reguleren en verdragen van (wisselingen in) ADHD en stemmingsklachten. Daarnaast gaven de vrouwen aan dat het aanpassen van hun verwachtingen van zichzelf per menstruele fase een positief effect had op hun zelfbeeld en op interpersoonlijke communicatie. Het contact tijdens de groepsbehandeling werd door de vrouwen na afloop op eigen initiatief voortgezet.
Voor de tweede groep zijn een aantal aspecten toegevoegd op basis van de ervaringen. Zo besteden we onder andere extra aandacht aan eetpatronen en focussen we ook meer op de werksituatie. Het is een begin waarmee we hopen ons behandelaanbod voldoende aan te laten sluiten bij onze gehele patiëntenpopulatie.