Mondriaan
Het Topklinisch centrum voor ouderen met persoonlijkheidsstoornissen (TCOP) is expert op het gebied van de diagnostiek, behandeling en gedragsadvisering bij ouderen met persoonlijkheidsstoornissen.
Hoofd- en sublocatie
Kloosterkensweg 10
6419 PJ Heerlen
Telefoon
Het Topklinisch centrum voor ouderen met persoonlijkheidsstoornissen (TCOP) is gespecialiseerd in diagnostiek, behandeling en gedragsadvisering bij ouderen met 'multiproblematiek' waarbij aanhoudende psychische problemen, somatische problemen, cognitieve problemen en psychosociale problemen (zoals ernstige conflicten met de omgeving) met elkaar verweven zijn. Het gaat om patiënten waarbij sprake is van persoonlijkheidsstoornis(sen) in combinatie met andere psychische stoornissen of patiënten met dementie met ernstige gedragsproblemen als gevolg van een persoonlijkheidsstoornis. Er kan sprake zijn van één de negen persoonlijkheidsstoornissen (paranoïde, schizoïde, schizotypische, borderline, narcistische, histrionische, vermijdende, afhankelijke, dwangmatige persoonlijkheidsstoornis) of combinaties hiervan. Persoonlijkheidsstoornissen zijn een duurzaam patroon van innerlijke ervaringen en gedragingen dat duidelijk afwijkt op het terrein van cognities, affectiviteit, interpersoonlijk functioneren en impulsbeheersing. Persoonlijkheidsstoornissen gaan bij ouderen vaak gepaard met depressies, angststoornissen, somatisatie en/of verslavingsproblematiek.
(Comorbide) delier en antisociale persoonlijkheidsproblematiek.
De diagnostiek kan zowel ambulant als klinisch (opname) plaatsvinden. Dat gebeurt op basis van klachteninventarisatie, gedragsobservatie, autobiografie, informantinformatie en met behulp van vragenlijsten.
In de specialistische ggz wordt niet of nauwelijks persoonlijkheidsonderzoek bij ouderen verricht. Evenmin wordt in de reguliere zorg gerichte indicatiestelling voor de behandeling van ouderen met persoonlijkheidsstoornissen gesteld.
Afhankelijk van de diagnostische vraag en daaraan gerelateerde intensiteit van het persoonlijkheidsonderzoek behelst de ambulante diagnostiek doorgaans 1-3 sessies van 60-90 min. Klinische diagnostiek met klinische observatie, stabilisatie en tevens kortdurende behandeling neemt circa vier weken in beslag.
Het Topklinisch centrum voor ouderen met persoonlijkheidsstoornissen bestaat uit een ambulant team en 1 klinische afdeling. De volgende behandeling is mogelijk:
- diagnostisch bed: om persoonlijkheidsstoornissen vast te stellen en een gericht behandeladvies op te stellen
- persoonlijkheidsdiagnostiek
- psycho-educatie aan patiënt en naasten
- mediatietherapie: gedragstherapie waarbij het probleemgedrag beïnvloed wordt door naasten (mantelzorger, professional) volgens COMBI-model waarbij de kernbehoeften centraal staan
- traumabed voor complexe PTSS met focus op zowel behandeling PTSS alsook persoonlijkheidsproblematiek
- VERS training voor ouderen
- cognitieve gedragstherapie, dit is meestal een behandeling van 20 sessies
- crisismanagement
- diseasemanagement
- systeemtherapie
- schematherapie in een groep, dit is een behandeling van 20 sessies
- schematherapie individueel, dit is meestal een langer durende behandeling van 50-70 sessies
- EMDR
- medicatie
- gedragsadvisering
- dagactivering
Er zijn 3 zorgpaden: persoonlijkheidsverandering, adaptatiegericht/klantgericht en steunend-structurerend.
Ouderen met posttraumatische-stressstoornis (PTSS) gecompliceerd door (kenmerken van) persoonlijkheidspathologie en/of cognitieve functiestoornissen.
Vermindering van PTSS-klachten, verbetering van het persoonlijkheidsfunctioneren en verbetering van het cognitief functioneren.
Ouderen met persoonlijkheidsstoornissen.
Persoonlijkheidsproblematiek is (deels) in remissie waardoor de (thuis)situatie is gestabiliseerd en er geen hoogspecialistische ggz hulpvraag meer is.
Doorgaans wordt de patiënt terugverwezen naar de huisartsenpraktijk/POH-GGZ of naar het verpleeg- of verzorgingshuis.
Bij terugverwijzing naar de verpleeg- en verzorgingshuissector kan vanuit gedragsadviseringsperspectief ambulante nazorg worden geleverd vanuit de specialistische GGz om terugval te voorkomen.
Zowel reguliere als een uitgebreide (diagnostisch bed) second opinion kunnen worden aangevraagd via Zorgdomein. Er is iedere werkdag van 12.30-13.30 uur een telefonisch spreekuur om te overleggen over verwijzingen: (088) 506 63 63.
Diagnostiek, behandeling en gedragsadvisering voor persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen.
(088) 506 63 63 - b.van.alphen@mondriaan.eu
(Differentiaal)diagnostiek persoonlijkheidsstoornissen en autismespectrumstoornissen bij ouderen als levenseindevraagstukken bij ouderen met persoonlijkheidsstoornissen, schematherapie bij ouderen
(088) 506 64 42, s.heijnen@mondriaan.eu
- Persoonlijkheidsfunctioneren met zowel adaptieve en maladaptieve persoonlijkheidstrekken (ofwel sterkte-zwakte analyse van persoonlijkheidstrekken) is in kaart gebracht.
- Het stellen van gerichte behandelindicatie(s)
- Crisisinterventie ter stabilisatie van het psychisch evenwicht
- Persoonlijkheidsproblematiek is (deels) in remissie met behulp van klachtgerichte en persoonlijkheidsveranderende behandelingen
- Persoonlijkheidsproblematiek is voldoende gestabiliseerd met behulp van steunend-structurerende interventies
- Het systeem van mantelzorgers en professionele zorg heeft adequate gedragsadviezen.
De ernst van de persoonlijkheidsproblematiek (zoals ernstig negatief affect met disdaptieve coping, ernstig destructief gedrag naar zelf of anderen, duurzame ontwrichting in interpersoonlijke relaties en problemen in de behandelrelatie) en comorbide psychische stoornissen zijn afgenomen en het sociaal maatschappelijk functioneren is verbeterd.
Standaard worden BSI, HONOS-65-+ en SIPP-SF afgenomen.
De metingen vinden plaats bij intake en bij het afsluiten van de behandeling. Het streven is echter om bij een deel van de patiëntenpopulatie de metingen 3 tot 6-maandelijks te laten verrichten.
De resultaten van de effectmetingen over de jaren 2018-2020 zijn als volgt:
- HoNOS 65+: bij 76% van de patiënten zijn de uitkomsten verbeterd.
- BSI: 71% van de patiënten laat een verbeterde score zien.
- SIPP-SF: bij 74% van de patiënten is een verbetering opgetreden.
De behandeling wordt in het algemeen als heel nuttig ervaren. Met enige regelmaat wordt door patiënten met een forse psychiatrische voorgeschiedenis opgemerkt waarom ze niet eerder in hun leven de huidige behandeling gericht op persoonlijkheidsproblematiek hebben gekregen. Tevens ervaren patiënten het vaak als een 'eye opener' dat er op hun leeftijd nog verandering mogelijk is. De naasten voelen zich gesteund en waarderen de handvaten die ze krijgen.
Psychometrie en effectonderzoek in relatie tot ouderen met persoonlijkheidsstoornissen.
Farmacotherapie bij ouderen met persoonlijkheidsstoornissen
Traumabehandeling bij ouderen met persoonlijkheidsstoornissen
(Post)academisch onderwijs en nascholing op maat voor o.a. klinisch en gezondheidszorgpsychologen, psychiaters, klinisch geriaters, huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en verpleegkundig specialisten. Met enige regelmaat organiseert het TCOP zelf symposia en webinars. Daarnaast worden voordrachten verzorgt op (inter)nationale congressen en andere nascholingsactiviteiten.