Consultatiewijzer ggz

Hoe formuleer ik een consultatievraag?

Er zijn verschillende manieren om een consultatievraag te stellen. Bekijk de aandachtspunten om te komen tot een relevante, scherpe consultatievraag. Met het antwoord kunnen jij en je cliënt verder in de lopende behandeling, begeleiding en/of bejegening. 

 

 

Wanneer in het zorgtraject stel ik een consultatievraag?

Een consultatievraag kan je in alle fasen van het behandelproces stellen: zowel in de fase van diagnostiek, als op de behandelinterventies en de afbouw daarvan (bijvoorbeeld gericht op terugvalpreventie) en ook bij (langdurige) ggz-begeleiding. 

 

In de generieke module Diagnostiek van de Kwaliteitsstandaarden van de ggz wordt consultatie expliciet genoemd in de fases diagnostiek en evaluatie consultatie. In de Zorgstandaarden voor alle cliëntengroepen staat consultatie vermeld als relevante optie in de samenwerking tussen professionals in de zorgketen. 

 

Welke informatie is van belang voor de consultatiegever?

Stel een passende vraag, waarin het probleem geëxpliciteerd wordt. Het is belangrijk om duidelijk te maken wat de huidige behandeling, begeleiding en/of bejegening inhoudt en wat de aanleiding voor de vraag is. Overleg hierbij alle relevante biologische, psychologische en sociale aspecten. Noem wie er betrokken zijn en hoe de samenwerking verloopt.

TIP: Vraag - voordat je een consultatievraag stelt - aan de consultatiegever welke informatie van belang is. Zo kan de consultatiegever je optimale inzichten geven.

 

Triade: cliënt – naaste(n) – ggz-professional

Een consultatievraag gaat over de lopende behandeling, begeleiding en/of bejegening, van de cliënt. De inzichten die de professional krijgt, is bedoeld om een nieuw perspectief voor de cliënt en eventuele naaste(n) te creëren. Betrek daarom bij voorkeur de cliënt en eventuele naaste(n) bij het vragen van consultatie. 

Consultatie gebeurt bij voorkeur met betrekking van de cliënt, die staat centraal in de behandeling, begeleiding en/of bejegening. De situatie kan dit ook niet toelaten, wanneer de cliënt erg kwetsbaar is of de consultatievraag erg gevoelig ligt. Bespreek deze optie in ieder geval met de consultatiegever, en waar mogelijk ook met de cliënt.

Of en hoe de inzichten geïntegreerd wordt in de lopende behandeling, begeleiding en/of bejegening is onderwerp van de reguliere afstemming tussen behandelaar, cliënt en eventuele naaste(n), zoals gebruikelijk in jouw praktijk. 

 

Wat zijn de verwachtingen die ik van een consultatie mag hebben? 

Consultatie leidt tot inzichten die aansluiten op de lopende behandeling, begeleiding en/of bejegening en de mogelijkheden daarbinnen. De consultatiegever denkt mee en neemt de behandeling, begeleiding en/of bejegening op geen enkele manier over van de consultatievrager. In een consultatie wordt ook aandacht besteed aan de samenwerking tussen de betrokkenen, zowel professionals als naasten. Wanneer betrokkenen vastlopen in de vraag wat het beste is voor de cliënt, wordt het antwoord gevonden in het bevorderen van de onderlinge samenwerking, in plaats van primair inzichten in de behandeling, begeleiding en/of bejegening. Het bevorderen van de samenwerking is ook primair doel in situaties van verdeeldheid en conflict (lees ook: artikel Sein op Wissel). De vorm en aanpak van de consultatie kan variëren, afhankelijk van de aard van de vraag en de mogelijkheden van de cliënt, consultatievrager en consultatiegever. Een consultatie kent altijd een beperkte doorlooptijd. 

De gedeelde inzichten sluiten aan bij de mogelijkheden van de cliënt en de context van de lopende behandeling, begeleiding en/of bejegening. 
Deze inzichten zijn gebaseerd op de informatie die de consultatievrager deelt en zijn daardoor per definitie beperkt. Het is aan de consultatievrager de inzichten te wegen en deze in overleg met de cliënt en eventuele naaste(n) al dan niet te integreren in de lopende behandeling, begeleiding en/of bejegening. 

 

Meer informatie over de consultatievraag

In 'Leidraad consultatie KJP 2020' vind je op pagina 16 een checklist voor de consultatievrager. In 'Richtlijn consultatieve psychiatrie 2008' lees je een onderzoek naar de meerwaarde van psychiatrische consultatie en lees je ook richtlijnen hiervoor.

 

De Consultatiewijzer ggz is continu in ontwikkeling. Je reactie en feedback zijn van harte welkom via de contactpagina.